مقدمه
ترس و طمع، دو احساس قدرتمند هستند که میتوانند بر تصمیمگیری انسانها در هر زمینهای، از جمله بازارهای مالی، تأثیر بسزایی داشته باشند. در بازارهای مالی، ترس و طمع میتوانند منجر به نوسانات شدید قیمت و رفتارهای غیرمنطقی سرمایهگذاران شوند.
آنچه در ادامه خواهید خواند:
- شاخص ترس و طمع چیست؟
- شاخص ترس و طمع چطور محاسبه میشود؟
- بین فومو (FOMO) و شاخص ترس و طمع چه ارتباطی وجود دارد؟
- کاربرد شاخص F&G در ترید
- مزایای استفاده از شاخص F&G
شاخص ترس و طمع چیست؟
شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) ابزاری است که برای سنجش احساسات حاکم بر بازار، به ویژه در بازار ارزهای دیجیتال، به کار میرود. این شاخص عددی بین 0 تا 100 را نشان میدهد که هرچه به 100 نزدیکتر باشد، نشاندهنده طمع بیشتر و هرچه به 0 نزدیکتر باشد، نشاندهنده ترس بیشتر در بازار است.
محاسبه شاخص ترس و طمع
شاخص F&G با استفاده از هفت فاکتور مختلف محاسبه میشود:
- مومنتوم بازار (Market Momentum)
- قدرت قیمت سهام (Price Strength)
- عمق بازار سهام (Stock Price Breadth)
- قراردادهای آپشن پوت و کال
- تقاضا برای داراییهای امن
- تقاضا برای داراییهای غیرامن
- نوسانات بازار (Market Volatility)
شاخص ترس و طمع چطور محاسبه میشود؟
اطلاعات برای این شاخص از شش منبع مختلف جمعآوری میشود، که هرکدام وزنی متفاوت دارند. به منظور داشتن تصویری مفهومی از تغییر احساسات در بازار، هر داده مانند داده روز قبل ارزشگذاری میشود. ضریب تأثیرگذاری و اجزای مختلف شاخص ترس و طمع به شرح زیر است:
نوسانات بازار (Market Volatility) – سهم ۲۵ درصد
در این فاکتور، نوسانات فعلی و بیشترین نوسان مورد توجه قرار میگیرد. ارزش بیتکوین و مقایسه آن با میانگین معاملات ۳۰ و ۹۰ روز گذشته نیز باید مورد بررسی قرار گیرد، زیرا افزایش ناگهانی نوسانات نشانگر اشباع بازار از ترس است.
حجم معاملات/ قدرت بازار (Trading Volume) – سهم ۲۵ درصد
در این بخش نیز، حجم معاملات و قدرت فعلی بازار (که با آخرین مقادیر میانگین ۳۰ و ۹۰ روزه مقایسه میشود) مورد بررسی قرار میگیرد. زمانی که در نمودار روزانه حجم خرید بالا باشد، میتوان نتیجه گرفت که بازار بیش از حد حریص (صعودی) عمل میکند.
شبکههای اجتماعی (Social Media) – سهم ۱۵ درصد
تعداد پستهایی که با هشتگهای مختلف برای هر کوین در توییتر منتشر میشود و سرعت بازخوردهایی که در یک بازهی زمانی خاص برای هر پست دریافت میشود، از جمله عوامل مورد بررسی در این فاکتور هستند. نرخ بازخوردهای غیرمعمول و در اعداد بالا، باعث افزایش علاقهی عمومی به یک کوین میشود که به نتیجهای حریصانه در بازار منجر میشود.
نظرسنجیها (Surveys) – سهم ۱۵ درصد
با استفاده از نظرسنجیهای هفتگی از سرمایهگذاران درباره ارزیابی آنها از بازار، میتوان نگرش گروهی از سرمایهگذاران را دریافت کرد. در حال حاضر، این شاخص در محاسبه F&G مورد استفاده قرار نمیگیرد.
تسلط (Dominance) – سهم ۱۵ درصد
تسلط یک کوین، نسبت سهم یک ارز دیجیتال به کل بازار را نشان میدهد. به خصوص افزایش تسلط ارزش بازار بیتکوین ناشی از ترس و در نتیجه کاهش سرمایهگذاری بیش از حد در آلتکوینها است و بیتکوین در واقع به عنوان پناهگاه امن ارزهای دیجیتال شناخته میشود. از سوی دیگر، هنگامی که تسلط بیتکوین کاهش مییابد، مردم به سرمایهگذاری در آلتکوینهای پرخطرتر و حریصانهتر متمایل میشوند و رویای فرصت بزرگ در حرکت صعودی بعدی را میپرورانند.
گوگل ترند (Google Trends) – سهم ۱۰ درصد
با بررسی جستارهای مختلف مرتبط با بیتکوین در گوگل و تغییرات حجم این جستارها، میتوان از یک زاویه دیگر به روندهای احساسی در بازار نگاه کرد. در شاخص ترس و طمع، از دادههای گوگل ترندز در ارتباط با کلمات کلیدی مختلف درباره یک دارایی استفاده میشود.
بین فومو (FOMO) و شاخص ترس و طمع چه ارتباطی وجود دارد؟
فومو یا ترس از عقب افتادن، شاخصی است که نشان میدهد تا چه میزان ترس بر بازار حاکم است. زمانی که بازار دچار فومو میشود، سرمایهگذاران شروع به خرید و فروشهای احساسی میکنند و همین موضوع روی نوسانات بیشتر قیمت اثرگذار خواهد بود. به طور کلی ارتباط فومو و ترس و طمع را میتوان این گونه توصیف کرد:
۱. هر دو بر اساس احساسات بازار عمل میکنند و به نوعی در تحلیل احساسات کاربرد دارند؛ با این تفاوت که فومو بیشتر بر روی بخش ترس تمرکز دارد.
۲. فومو باعث حرکت ترس و طمع به سمت طمع میشود و حرکت شاخص ترس و طمع به سمت ترس در بیشتر اوقات فومو را همراه میشود.
۳. F&G شاخص گستردهتری است و جنبههای بیشتری نسبت به FOMO را پوشش میدهد.
۴. به طور کلی هر دو مورد را نمیتوان بهعنوان ابزارهای مطمئن و معتبر برای ترید در نظر گرفت و هر دو بهعنوان مکمل در تحلیلهای سرمایهگذاران استفاده میشوند.
کاربرد شاخص F&G در ترید
شاخص F&G میتواند به عنوان ابزاری برای شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب در معاملات مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی، زمانی که شاخص F&G در سطوح پایین (زیر 25) قرار دارد، میتواند نشاندهنده فرصتی برای خرید باشد. چرا که در این شرایط، ترس در بازار حاکم است و بسیاری از سرمایهگذاران از خرید خودداری میکنند.
از سوی دیگر، زمانی که شاخص F&G در سطوح بالا (بالای 75) قرار دارد، میتواند نشاندهنده ریسک بالای معاملات و احتمال ریزش قیمت باشد. در این شرایط، سرمایهگذاران باید با احتیاط بیشتری عمل کنند و از معاملات پرریسک خودداری کنند.
مزایای استفاده از شاخص F&G
- شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب
- کاهش ریسک معاملات
- بهبود مدیریت سرمایه
- تحلیل روانشناسی بازار
نتیجهگیری
شاخص F&G ابزاری مفید برای سنجش احساسات حاکم بر بازار ارزهای دیجیتال است. با استفاده از این شاخص، میتوانید نقاط ورود و خروج مناسب را شناسایی کنید و ریسک معاملات خود را کاهش دهید.